Soạn bài thuyết minh về một thể loại văn học
Soạn bài thuyết minh về một thể loại văn học
I. Hướng dẫn tìm hiểu câu hỏi phần bài học
Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học.
a. Quan sát:
Quan sát hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá Côn Lôn.
– Mỗi bài thơ có 8 dòng, mỗi dòng có 7 tiếng, số dòng số chữ bắt buộc theo quy định.
– Quan hệ bằng trắc theo quy định, đặc biệt ở các tiếng 2-4-6.
– Vẫn rơi vài câu cuối dòng, vần bằng vào các câu 2-4-6-8: non, hôn, sen, con.
– Ngắt nhịp 4/3/
“Vẫn là hào kiệt / vẫn phong lưu
Chạy mỏi chân thì / hãy ở tù’’.
b. Lập dàn ý
– Mở bài
Thế thơ thất ngôn bát cú là một thể thơ ra đời từ thời nhà Đường ở Trung Quốc, rất gần gũi với dân tộc Việt Nam. Nhiều nhà thơ Việt Nam thời trung đại làm thơ theo thể loại này.
– Thân bài :
+ Về số câu số chữ trong mỗi bài, gọi là thất ngôn vì mỗi câu có 7 chữ, bát cú mỗi bài có 8 câu.
+ Quy luật bằng trắc của thể thơ.
+ Luật bằng trắc được khái quát hóa như sau :
Tiếng thứ nhất, thư ba, thứ năm có thể linh hoạt, tiếng thứ hai, thứ tư, thứ sáu bắt buộc phải theo luật bằng trắc.
+ Hiệp vần : vần chân (cuối câu) và một vần duy nhất (độc vần) ở vào tiếng cuối ở các câu 1, 2, 4, 6, 8.
+ Cách ngắt nhịp : Cách ngắt nhịp phổ biến là nhịp chẵn lẽ 4/3.
+ Phép đối : Thơ “Thất ngôn bát cú” có thực hiện phép đối ở hai câu 3 và 4 – 5 và 6.
+ Bố cục : Mỗi bài thơ thường chia làm bốn phần, đề, thực, luận, kết mỗi phần hai câu.
– Kết bài
Thể thơ “Thất ngôn bát cú’’ là thể thơ có kết cấu rất chặt chẽ, số lượng câu chữ hạn chế, tính hàm súc rất cao, nhịp điệu trầm bổng nhịp nhàng.