Mất vị giác là bệnh gì? Nguyên nhân và cách lấy lại vị giác

Mất vị giác là triệu chứng khiến mọi người lo lắng và có thể gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau chẳng hạn như bệnh lý đường hô hấp hoặc thần kinh. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn về nguyên nhân gây mất vị giác qua bài viết dưới đây nhé!

1Mất vị giác là gì?

Vị giác cho phép chúng ta cảm nhận được các hương vị chua, cay, mặn, đắng và ngọt của đồ ăn thông qua các đầu mút thần kinh dưới lưỡi. Mất vị giác là thuật ngữ dùng để miêu tả trạng thái không thể cảm nhận được một vị hoặc tất cả các mùi vị của đồ ăn, thức uống.

Mất vị giác thường được chia thành các nhóm sau:

• Mất vị giác 1 phần: người bệnh thường không cảm nhận được một số vị nhất định.
• Mất vị giác hoàn toàn: người bệnh không thể cảm nhận bất cứ mùi vị gì khiến mọi thức ăn, đồ uống đều trở lên nhạt nhẽo.
• Rối loạn vị giác: bệnh nhân thường có những cảm nhận sai lệch về mùi vị của đồ ăn, ví dụ như đang ăn bánh kẹo nhưng lại cảm thấy đắng hoặc thấy vị kim loại.

Mất vị giác là triệu chứng khá phổ biến, gặp ở 15% người trưởng thành. Tình trạng này thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác từ tổn thương thần kinh đến các ảnh hưởng của một số thuốc.[1][2]

Mất vị giác là tình trạng bạn không thể cảm nhận được các hương vị của đồ ăn

2Nguyên nhân gây mất vị giác

Nguyên nhân gây mất vị giác rất đa dạng. Tùy theo đặc điểm của tình trạng mất vị giác mà bác sĩ có thể định hướng đến một số nguyên nhân sau:[1][3][4]

Mất vị giác hoàn toàn

Mất vị giác hoàn toàn là tình trạng khá hiếm gặp, thường xuất hiện ở người lớn tuổi do thoái hóa hệ thần kinh trong một số bệnh lý như:

• Alzheimer.
• Parkinson.
• Bệnh đa xơ cứng.
• Hội chứng thần kinh Guillain - Barré.

Ngoài ra, có thể gặp trong giai đoạn muộn có tổn thương thần kinh của một số bệnh mạn tính như đái tháo đường, bệnh thận mạn hoặc suy giáp.

Một số bệnh lý thần kinh như Parkinson có thể kèm theo mất vị giác hoàn toàn

Rối loạn vị giác

Rối loạn vị giác là triệu chứng phổ biến nhất và có thể bắt gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Cảm cúm thông thường.
• Viêm xoang.
• Bệnh nhiễm trùng răng miệng như sâu răng, viêm nướu.
• Chấn thương sọ não.
• Rối loạn tâm thần.

Bạn có thể gặp rối loạn vị giác nếu mắc cảm cúm thông thường

Mất vị giác 1 phần

Một số trường hợp có thể xuất hiện triệu chứng mất một phần vị giác trong các bệnh lý như:

• Polyp mũi xoang gây cản trở sự cảm nhận của đầu mút thần kinh.
• Tác dụng phụ của xạ trị dẫn đến tổn thương một nhóm tế bào thần kinh.
• Chèn ép thần kinh trong tăng áp lực nội sọ.
• Tiền sử phẫu thuật tai mũi họng.
• Liệt dây thần kinh số VII ngoại biên.

Các nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân từ bệnh lý nói trên, mất vị giác có thể xuất hiện do trong một số trường hợp như:

• Covid - 19: triệu chứng mất vị giác thường xuất hiện khi bệnh khởi phát và có thể tự hồi phục trong vài ngày đến vài tuần sau khi khỏi bệnh.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt vitamin A, vitamin B6, vitamin B12 và kẽm.
• Người thường xuyên hút hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá.
• Nhiễm độc kim loại nặng như chì, asen hoặc thủy ngân.
• Tác dụng phụ của thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin trong điều trị bệnh dị ứng hoặc hóa chất điều trị ung thư.

Covid - 19 là một trong những nguyên nhân gây mất vị giác

3Chẩn đoán mất vị giác

Mất vị giác là triệu chứng cảm quan của người bệnh. Vì thế bác sĩ cần tiến hành thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm bổ trợ nhằm phân loại và chẩn đoán nguyên nhân bệnh.

Một số phương pháp chẩn đoán mất vị giác được sử dụng hiện nay bao gồm:

• Thăm khám lâm sàng: bác sĩ sẽ tiến hành thử từng vị và phun một số hóa chất thử lên lưỡi để xác định tình trạng mất hoặc rối loạn vị giác.
• Nội soi tai mũi họng: nhằm phát hiện các bệnh lý mũi xoang có thể gây ảnh hưởng đến chức năng cảm nhận vị giác.
• Khám răng miệng: xác định nguyên nhân mất vị giác do sâu răng hoặc viêm nướu.
• Xét nghiệm Covid - 19.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc cộng hưởng từ sọ não (MRI) để xác định nguyên nhân mất vị giác do tổn thương thần kinh trung ương.[1][4]

Nội soi tai mũi họng có thể giúp bác sĩ chẩn đoán mất vị giác do các bệnh vùng mũi xoang

4Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Mất vị giác là triệu chứng phổ biến và có thể tự hết trong vài ngày mà không cần điều trị gì. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm nếu xuất hiện các triệu chứng sau:

• Mất vị giác kéo dài trên 7 ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm.
• Mất vị giác dẫn đến chán ăn, suy dinh dưỡng.
• Các biểu hiện kèm theo như nghẹt mũi, chảy nước mũi, mất khứu giác.
• Mất vị giác kèm theo yếu liệt tay chân.[3][2]

Mất vị giác kèm theo mất khứu giác là dấu hiệu cần đến khám bác sĩ sớm

Địa chỉ khám bệnh uy tín

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Tai mũi họng. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tai Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Thống Nhất.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung ương 108, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

5Điều trị mất vị giác và cách lấy lại vị giác

Để điều trị dứt điểm triệu chứng mất vị giác, người bệnh cần được thăm khám sớm và điều trị theo từng nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh như:

• Cảm cúm hoặc Covid - 19: sử dụng thuốc hạ sốt, bổ sung đầy đủ nước, điện giải và các loại vitamin, khoáng chất.
• Viêm mũi xoang hoặc viêm tai giữa: có thể sử dụng kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
• Phẫu thuật: thường được chỉ định trong các trường hợp mất hoặc rối loạn vị giác do polyp mũi xoang, chấn thương sọ não hoặc tăng áp lực nội sọ…[1][2][5]

Sử dụng thuốc để điều trị bệnh chính có thể cải thiện tình trạng mất vị giác

6Phòng ngừa mất vị giác

Mất vị giác là triệu chứng gây nhiều ảnh hưởng đến việc ăn uống và gây suy giảm lớn đến chất lượng cuộc sống. Vì thế, bạn nên áp dụng một số biện pháp dưới đây để phòng ngừa mất vị giác hiệu quả như:

• Ngừng hút thuốc lá.
• Vệ sinh răng miệng thường xuyên, đánh răng tối thiểu 2 lần/ngày vào sáng vào tối.
• Xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, nhất là vitamin nhóm B.
• Nghỉ ngơi và uống nước đầy đủ.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường để tránh khói bụi cũng như hạn chế lây nhiễm các bệnh đường hô hấp.[1]

Bạn nên đeo khẩu trang khi ra đường để tránh lây nhiễm bệnh gây mất vị giác

Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn những thông tin bổ ích về nguyên nhân và cách phòng ngừa mất vị giác. Bạn hãy đến thăm khám bác sĩ sớm nếu tình trạng mất vị giác trở lên nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nhé!