Những điều bạn cần biết về xạ phẫu gamma knife

Xạ phẫu gamma knife là một phương pháp xạ trị tiên tiến được sử dụng để điều trị u não ác tính. Với độ chính xác rất cao, phương pháp này sử dụng phần mềm lập kế hoạch điều trị trên máy vi tính, giúp bác sĩ xác định vị trí và chiếu xạ các mục tiêu nhỏ trong não. Bằng cách này, các liều bức xạ cường độ cao sẽ đến vùng mục tiêu mà không gây tổn thương cho các mô xung quanh, đảm bảo an toàn cho quá trình điều trị.

Xạ phẫu gamma knife là gì?

Phương pháp xạ phẫu gamma knife hoặc phẫu thuật sử dụng dao gamma là một phương pháp được thực hiện bằng cách sử dụng bức xạ dưới sự hướng dẫn của máy tính để điều trị dị dạng mạch máu, u não ác tính và các bất thường khác trong não. Phương pháp này sử dụng các chùm bức xạ tập trung cao độ, với khoảng 192 chùm tia bức xạ hội tụ và tập trung chính xác vào vùng não cần được điều trị, đặc biệt là vị trí của khối u hoặc tổn thương. Do đó, không gây ảnh hưởng đến các mô bình thường xung quanh. Đặc biệt, không có vết cắt nào được tạo ra trong quá trình này, thậm chí không có vết cắt nào trên da.

Xạ phẫu bằng gamma knife để điều trị u não ác tính

Mục đích của xạ phẫu gamma knife

Phương pháp xạ phẫu bằng gamma knife được áp dụng để điều trị nhiều loại bệnh như:

• U não lành tính và ác tính.
• Rối loạn thần kinh, như đau dây thần kinh sinh ba.
• Dị dạng động tĩnh mạch (AVM), một loại nhóm mạch máu bất thường.
• U dây thần kinh thính giác, loại u xuất hiện giữa tai trong và não.
• U tuyến yên, một loại u nằm ở nền não (tuyến yên).

Tuy nhiên, hiệu quả của xạ phẫu bằng gamma knife thường không được thấy ngay lập tức mà phải cần thời gian. Bác sĩ sẽ đồng hành với bạn trong thời gian này. Bác sĩ có thể cho bạn thực hiện các kiểm tra như chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp mạch hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) để theo dõi sự tiến triển.

Thời gian hồi phục khi xạ phẫu gamma

Sự hiệu quả của xạ phẫu gamma knife phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kích thước và vị trí của khối u hoặc tổn thương, loại bệnh lý và tình trạng sức khỏe cá nhân của mỗi người bệnh. Trước khi quyết định điều trị, quan trọng là bạn thảo luận với bác sĩ phẫu thuật thần kinh và bác sĩ điều trị ung thư của mình về các nguy cơ và lợi ích cụ thể trong trường hợp của bạn.

Mục tiêu chính của việc sử dụng xạ phẫu bằng gamma knife là thu nhỏ, ổn định hoặc tiêu diệt khối u hoặc tổn thương trong não. Sau khi điều trị, bạn sẽ được theo dõi và chụp CT hoặc MRI định kỳ để kiểm tra tiến trình và đánh giá hiệu quả của điều trị.

Thường mất một khoảng thời gian từ vài tuần đến vài tháng, thậm chí là một năm hoặc lâu hơn, để nhận thấy hiệu quả đầy đủ của điều trị. Trong thời gian này, các khối u hoặc tổn thương có thể trở nên ổn định hoặc giảm kích thước. Cần lưu ý rằng không phải tất cả các khối u hoặc tổn thương ngừng phát triển ngay lập tức và việc điều trị có thể yêu cầu thời gian để hiệu quả được thấy rõ.

Thời gian phục hồi thường từ vài tuần đến vài tháng hoặc có thể vài năm

Lợi ích và nguy cơ khi thực hiện xạ phẫu bằng gamma knife

Xạ phẫu gamma knife mang lại nhiều lợi ích so với phẫu thuật truyền thống:

• Không có vết sẹo mổ và không cần gây mê toàn thân, giảm rủi ro phản ứng thuốc mê và thời gian hồi phục sau điều trị.
• Có khả năng nhắm mục tiêu các khối u hoặc tổn thương sâu trong não một cách an toàn, điều mà phẫu thuật truyền thống không thể thực hiện.
• Có thể nhắm mục tiêu nhiều khối u hoặc tổn thương cùng một lúc, tiết kiệm thời gian và năng lượng cho bệnh nhân.
• Giảm nguy cơ và biến chứng liên quan đến phẫu thuật, như chảy máu và nhiễm trùng từ vết mổ.
• Hạn chế tổn thương các mô xung quanh, giảm cảm giác khó chịu hoặc đau sau điều trị.
• Thường được thực hiện như một phẫu thuật ngoại trú, không cần phải ở lại bệnh viện qua đêm.
• Cho phép trở lại các hoạt động bình thường trong một hoặc hai ngày sau điều trị.

Tuy nhiên, như mọi phương pháp điều trị, xạ phẫu bằng gamma knife cũng đi kèm với một số rủi ro và tác dụng phụ nhất định:

• Phù não và đau đầu có thể xảy ra sau điều trị.
• Buồn nôn và ói mửa là những tác dụng phụ phổ biến.
• Cảm giác tê hoặc ngứa trên da đầu tại các vị trí ghim cũng có thể xảy ra.
• Rụng tóc chỉ xảy ra đôi khi, đặc biệt nếu khối u gần da đầu và các nang tóc được chiếu xạ.
• Có thể xảy ra co giật hoặc chảy máu (xuất huyết não), nhưng tỷ lệ này thấp.

Khi thực hiện xạ phẫu bằng gamma knife cần đánh giá giữa lợi ích và nguy cơ

Xạ phẫu gamma knife là một phương pháp điều trị với hiệu quả cao và ít hoặc không gây ra tác dụng phụ đáng kể. Nhờ khả năng ổn định và giảm kích thước của khối u hoặc tổn thương, thường chỉ cần một liệu trình điều trị duy nhất. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, việc sử dụng lại xạ phẫu gamma có thể được thực hiện một cách an toàn và hiệu quả.