Đối với những học sinh thì khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì việc tiếp xúc với văn nghị luận đã không còn xa lạ. Vậy Nghị luận là gì? Nó được chia thành mấy loại văn nghị luận? Qua nội dung bài viết dưới đây hãy đi tìm hiểu vấn đề này.
Nghị luận là gì?
Nghị luận được hiểu là việc dùng những lý lẽ của mình để bàn bạc, thuyết phục người khác về những vấn đề mà mình đang nói đến. Lý lẽ và dẫn chính được coi là bản chất quan trọng của nghị luận, để thuyết phục được người khác lắng nghe và bị thuyết phục bởi quan điểm, ý kiến của minh, người nói cần phải có lý luận sắc bén, dẫn chứng rõ ràng.
Ngoài ra, nghị luận còn được hiểu là những lời tâm huyết mà người nói muốn truyền tải đến cho người nghe một cách đầy đủ nhất.
Chính vì vậy mà văn nghị luận thường mang những giá trị và màu sắc khác nhâu đến cho từng loại chủ để, tác phẩm nào cũng cần phải đảm bảo cả 3 yếu tố là: lập, phản biện và phân tích. Đây chính là những yếu tố cơ bản và cần thiết cho một bài văn nghị luận.
Văn nghị luận được coi như là một dạng văn mà trong đó người viết sẽ dùng chính các lý lẽm dẫn chứng để lập luận chỉ ra các điểm nhấn, luận điểm nhằm chỉ ra cho người đọc, người nghe thấy được điểm mấu chốt, tư tưởng và quan điểm của các tác về một vấn đề, hiện tượng nào đó mà tác giả đang muốn hướng đến.
Hiện nay, chủ yếu các bài văn nghị luận thường tập trung vào những vấn đề nóng đang được quan tâm, chú ý trong xã hội hiện nay như các vấn đề có tính giáo dục cao, phát triển nhân cách con người. Thông qua quá trình nhận định, đánh giá vấn đề xã hội giúp người học có thêm sự hiểu biết, vốn sống và lối suy nghĩ tích cực hơn, từ đó hướng đến những nhận thức đúng đắn về mọi vấn đề trong xã hội.
Các đặc điểm của văn nghị luận
Văn nghị luận được viết ra với mục đích chính là giúp cho người đọc, người nghe bị thuyết phục, đồng tình và nắm bắt được vấn đề đang nói đến để có thể cùng bàn luận với người viết, người nói.
Thường thì các bài viết bao gồm các luận điểm, luận cứ và những dẫn chính rõ ràng.
Có thể hiểu luận điểm là những ý kiến được tác giả nêu ra nhằm thể hiện tư tưởng, quan điểm, nhận xét mang tính cá nhân được rút ra từ tác phẩm, từ vấn đề mà người viết nhận thấy. Hay hiểu theo các khác thì luận điểm chính là những kết luận sau những ý lớn, trong các tác phẩm thì luận điểm thường được chia ra thành luận điểm xuất phát, luận điểm chính, luận điểm khai triển và luận điểm kết luận sao cho phù hợp với nội dung mà tác giả đang muốn hướng đến.
Luận cứ được hiểu chính là những lý lẽ và dẫn chứng xác thực được đưa vào bài viết để nhằm tăng tính xác thực, đòng thể thể hiện rõ luận điểm. Vì vậy, có thể hiểu đơn giản luận điểm là những kết luận cho những lý lẽ và dẫn chứng, còn luận cứ thì được viết ra để trả lời cho những câu hỏi vì sao phải đề cập đến luận điểm đó? Mục đích của việc đưa luận điểm đó để làm gì? Hay chỉ đơn giản là muốn tăng tính thuyết phục, tin cậy của luận điểm đó.
Các dạng văn nghị luận thường gặp?
1/ Nghị luận văn học
Nghị luận văn học được hiểu là việc bình luận về các vấn đề liên quan đến một tác phẩm văn học gồm các yếu tố như: tác giả, tác phẩm,… Trong nghị luận văn học, người viết sẽ thể hiện được những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân liên quan đến nội dung tác phẩm hoặc thể hiện quan điểm cá nhân đồng tình hoặc chê trách đối với chính tác giả.
Nghị luận văn học gồm: Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ và nghị luận về tác phẩm văn xuôi.
– Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ là việc người viết sẽ nhận xét, đánh giá về nội dung, tính nghệ thuật của đoạn thơ hoặc bài thơ đó.
Về mặt nội dung thì bài nghị luận cần tập trung phân tích các yếu tố như tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuận, những tue tưởng…để đưa ra được những đánh giá cụ thể, xác đáng.
Về mặt hình thức thì bài viết phải được trình bày theo bố cục mạch lạc, rõ ràng, lời văn gợi cảm và thể hiện được sự chân thành của người viết.
– Nghị luận về tác phẩm văn xuôi là việc người viết sẽ trình bày những nhận xét, đánh giá về các nhân vật trong tác phẩm.
Về mặt nội dung thì đây chính là những đánh giá, nhận xé về tác phẩm văn xuôi, do đó mọi đánh giá đề phải được xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cách hay giá trị hiện thực được thể hiện thông qua tác phẩm. Do đó những nhận xét, đánh giá này phải được trình bày rõ ràng, luận cứ và lập luận phải đem lại sự thuyết phục cho người đọc.
Về mặt hình thức, bài nghị luận cần phải đảm bảo về sự mạch lạc trong bố cục, lời văn chính xác, gợi cảm.
2/ Nghị luận xã hội
Nghị luận xã hội được hiểu là những bài văn đề cập đến những vấm đề trong xã hội, những tư tưởng, đạo lí hay một hiện tượng tiêu cực, tích cực đang diễn ra trong xã hội, bên cạnh đó nó còn có thể xoay quanh các vấn đề về thiên nhiên, môi trường…
Nghị luận xã hội gồm có 2 loại chính là: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng và nghị luận về vấn đề tư tưởng, đạo lý.
– Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống là việc bàn về một hiện tượng, sự kiên có ý nghĩa nhất định đối với đời sống, có thể đáng khen hoặc đáng chê.
Về mặt nội dung: Cần phải làm rõ được sự việc, hiện tượng, phân tích rõ ràng các mặt đúng sai của vấn đề, những tác động mà nó đem lại cho xã hội, phân tích nguyên nhân, thể hiện thái độ đồng tình hoặc phản đối…
Về mặt hình thức: Bố cục thể hiện sự mạch lạc, luận điểm rõ ràng, xác thực, lời văn chính xác, nhận xét ngắn gọn nhưng vẫn phải thể hiện được quan điểm của bản thân.
– Nghị luận về tư tưởng, đạo lý là việc bàn đến đạo đức của xã hội, phê phán những thứ gây suy đồi đạo đức, lối sống và tư tưởng của một số bộ phận hiện nay.
Về mặt nội dung: Phải thể hiện được các vấn đề về tư tưởng, đạo lí, phân tích các vấn đề bằng cách giải thích, chứng minh, so sánh hay đối chiếu…để từ đó chỉ ra được chỗ đúng hay chỗ sai của vấn đề.
Về mặt hình thức: Bài viết phải được phân ra thành 3 phần cụ thể, có luận điểm đúng đắn, chặt chẽ và mạch lạc.
Với nội dung bài viết phía trên, chúng tôi đã giải thích cho Quý khách về Nghị luận là gì? Nếu còn gì thắc mắc về vấn đề này thì Qúy khách hãy liên hệ đến chúng tôi để được hỗ trợ trực tiếp.
