Đề bài: Lập dàn ý Phân tích hình tượng Từ Hải qua đoạn trích Chí khí anh hùng (trích Truyện Kiều của Nguyễn Du).
Bài giảng Truyện Kiều – Phần Chí khí anh hùng – Cô Trương Khánh Linh (GV )
I. Giới thiệu
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Du, truyện Kiều và đoạn trích chí khí anh hùng.
– Giới thiệu nhân vật Từ Hải: Là hình ảnh trung tâm của đoạn trích thể hiện ước mơ của tác giả về người anh hùng lí tưởng.
II. Thân thể
1. Từ Hải với ý chí và khát vọng vùng vẫy giữa trời đất.
– “Sư phụ”: Là cách thể hiện sự kính trọng đối với những anh hùng có tài và đức hơn người.
– Hai không gian đối lập:
+ “Hương lửa nồng”: Một mái ấm gia đình với tình yêu thương, hạnh phúc ngọt ngào
⇒ Không gian nhỏ, gắn với thói quen
+ “Bốn phương”, “trời bao la”: Không gian vũ trụ bao la, rộng lớn nâng tầm vóc người anh hùng lên tầm vũ trụ.
⇒ Thể hiện ước mơ, khát vọng lớn lao của người anh hùng.
→ Từ Hải quyết tâm từ bỏ không gian gia đình đầm ấm để đến với không gian vũ trụ vùng vẫy những khát vọng.
– Tính từ “nhanh nhảu”: Nhanh nhẹn, dứt khoát, tự tin không chút do dự
⇒ Thức tỉnh lí trí, khí phách anh hùng vượt lên tầm thường để làm nên điều phi thường.
– Đôi mắt “ngoan” và tư thế “thẳng”: Khắc họa hình tượng người anh hùng với khát vọng vùng vẫy ngút trời
⇒ Người anh hùng lên đường với tư thế dứt khoát, mạnh mẽ, đi thẳng không ngoảnh lại
2. Từ Hải với chí khí, khí phách, chí lớn, phi thường.
– Hình ảnh “vạn binh tinh nhuệ”, “tiếng chiêng nổi lên in bóng đường”:
⇒ Thể hiện tham vọng phi thường của Từ Hải, muốn lập cơ nghiệp của một bậc đế vương, nhân vật xứng với tầm vóc của một bậc anh hùng.
– Hình ảnh “bốn bể không nhà” kết hợp với câu hỏi tu từ “càng bận càng biết đi về đâu”.
⇒ Cảm giác cô đơn thoáng qua của người anh hùng khi thực hiện hoài bão của mình. Nhưng càng cô đơn, quyết tâm càng lớn.
– Giai đoạn “một năm”: Thái độ tự tin, quyết thực hiện lí tưởng anh hùng.
→ Với những hình ảnh ước lệ đã cho thấy khí phách anh hùng, khí phách phi thường của người anh hùng Từ Hải.
3. Từ Hải với tình yêu và khát vọng hạnh phúc phi thường.
– Trước lời lẽ của Kiều, Từ Hải nhẹ nhàng trách móc:
+ “Tương phúc”: Là tri kỷ, thấu hiểu lòng nhau.
⇒ Từ Hải lấy ra người tri kỉ để thuyết phục Kiều ở lại, với Từ Hải Kiều không phải là vợ hay người tình mà là tri kỷ
+ “Người con gái yêu”: Thói thường của người con gái
⇒ Với Từ Hải, Kiều không phải là một cô gái bình thường mà là một người thông minh, sắc sảo và tinh tế.
→ Lời trách móc của Từ Hải cho thấy tình cảm của Từ Hải đối với Thúy Kiều không phải là tình cảm bình thường mà rất phi thường. Đó là mối quan hệ yêu thương, tôn trọng lẫn nhau.
– Khát vọng hạnh phúc phi thường của Từ Hải:
+ “Làm rõ mặt phi thường”: Hiện thực hóa những hoài bão, lí tưởng anh hùng.
+ “Rước nàng nghi gia” Rước Thúy Kiều danh chính ngôn thuận về làm vợ, phong tước cho nàng.
→ Sự ra đi của Từ Hải không chỉ hướng tới sự nghiệp của một người anh hùng mà còn hướng tới hạnh phúc phi thường của “trai hùng, gái giang hồ”
4. Từ Hải – con người cương nghị, tự tin, dũng cảm
– “Dứt khoát”: Lời nói dứt khoát, dứt khoát
– “Dứt áo ra đi”: Thái độ mạnh mẽ, cương quyết, dứt khoát.
– “Mây gió đã đến… giờ biển đã đến”: Ngòi bút lí tưởng hóa đã để lại hình ảnh như cánh chim bay thẳng vào muôn dặm biển cả của người anh hùng.
⇒ Từ Hải là người có chí khí anh hùng, chí khí lớn và bản lĩnh phi thường.
5. Ý nghĩa hình tượng Từ Hải
– Thể hiện ước mơ về người anh hùng lí tưởng của thời đại: chí khí, hoài bão lớn lao, khát vọng phi thường
– Là biểu tượng của khát vọng tự do và công lý.
6. Nghệ thuật xây dựng nhân vật
– Nét vẽ tả và khắc họa nhân vật qua ngoại hình, hành động, lời nói
– Ngôn ngữ đối thoại trực tiếp
– Hình ảnh ước lệ với các danh từ, động từ, tính từ giàu giá trị biểu cảm.
III. Chấm dứt
– Khái quát nội dung và nghệ thuật xây dựng nhân vật
– Liên hệ: Hình tượng người anh hùng Từ Hải với quan niệm về người anh hùng trong thời đại mới.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:
Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:
chi-khi-anh-hung.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học