Đề bài: Lập dàn ý Phân tích đoạn trích “Chí anh hùng” trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
Bài giảng Truyện Kiều – Phần Chí khí anh hùng – Cô Trương Khánh Linh (GV )
I. Giới thiệu
– Về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều: Nguyễn Du là cây đại thụ của nền văn học trung đại Việt Nam. Truyện Kiều là một kiệt tác văn học
– Giới thiệu đoạn trích Chí khí anh hùng: Vị trí và nội dung
II. Thân thể
1. Nỗi niềm lên đường của Từ Hải (4 câu thơ đầu).
một. Hoàn cảnh chia tay:
– Thời gian
+ “Nửa năm”: Khoảng thời gian Kiều và Từ Hải chung sống với nhau.
+ “Hương lửa nồng”: Mối tình say đắm, nồng nàn của Thúy Kiều – Từ Hải.
→ Thời điểm Từ Hải ra đi lập nghiệp lớn cũng là lúc cuộc sống lứa đôi với Thúy Kiều bắt đầu vô cùng hạnh phúc.
→ Ý chí kiên định, khí phách anh hùng.
b. Hình ảnh từ Hải
* Lý do để rời:
– “Sư phụ”: Là từ chỉ người có chí khí, anh hùng với hàm ý ngưỡng mộ, ngợi ca.
→ Cách diễn đạt này thể hiện thái độ kính trọng đối với các bậc anh hùng, toát lên vẻ trang nghiêm, uy nghiêm, đĩnh đạc của một võ tướng.
– “Nhanh”: là nhanh trong lúc bất ngờ.
→ Thể hiện lối suy nghĩ và hành xử dứt khoát, khác thường của Từ Hải. Đó là tư cách của người anh hùng.
– “Cảm động lòng người bốn phương”: Chỉ chí khí anh hùng, khát khao tung hoành.
→ Đó cũng là lý tưởng anh hùng của thời đại, không bị vợ con, gia đình ràng buộc mà phải bôn ba tứ phương, trong không gian rộng lớn, quyết chí lập nghiệp phi thường.
* Tư thế khởi hành
– “Looks great in the sky”: cụm từ lấy cảm hứng từ vũ trụ.
→ Tầm nhìn xa và tư duy phi thường.
– “Thanh kiếm”: một mình, một gươm, một ngựa
→ Tư thế hào hoa, dũng cảm, phóng khoáng
– “Đi đường thẳng”: đi theo một đường thẳng, không luyến, không thấy ngợp.
→ Một tư thế oai hùng, hùng dũng sánh ngang trời đất.
⇒ Từ Hải là người có tham vọng và danh vọng phi thường.
2. Đoạn đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải (12 câu thơ tiếp theo)
một. lời Kiều
– Xưng hô: “trai thiếp” → dịu dàng, ân cần.
– “Phận nữ phục tùng”: Ý thức trách nhiệm
– “Hãy đi một lòng”: quyết theo Từ Hải
→ Thúy Kiều kính trọng, yêu chồng tha thiết. Xứng đáng là tri kỷ của Từ Hải.
b. Lời Từ Hải
* Câu trả lời
– “Tâm phúc tương ngộ”: Coi Kiều như tri kỉ, hiểu mình hơn ai hết.
– “Gái chung thủy”: Người phụ nữ đa cảm, yếu đuối
→ Khuyên Kiều vượt lên lẽ thường để xứng đáng làm vợ anh hùng.
* Lời hứa
– 10 vạn binh mã”, “Tiếng chiêng dậy đất, bóng ngả đường”: tương lai thành đạt.
– “Quang minh phi thường”: thể hiện tài năng kiệt xuất
→ Từ Hải nói lên niềm tin sắt đá vào tương lai và sự nghiệp
– “Đưa nàng vào nhà”: ban cho Kiều một danh phận, một cuộc sống no đủ
→ Từ Hải là người anh hùng có ý chí, thống nhất giữa khát vọng phi thường và tình cảm sâu nặng với người bạn tâm giao.
* Đưa ra lời khuyên
– “Bốn bể không nhà”: hiện thực khó khăn, gian khổ.
– “Theo càng bận”: việc lớn sẽ ảnh hưởng, không quan tâm, chăm sóc Kiều
– “Sẵn lòng chờ đó một lúc”: an ủi, mong Kiều bằng lòng đợi.
– “Một năm sau”: thời gian cụ thể. Hứa hẹn thành công
→ Từ Hải là người chồng tâm lý anh hùng nhưng rất đời thường, gần gũi và chân chất.
⇒ Từ Hải là người anh hùng có chí lớn, tin tưởng vào tương lai nhưng lại là người tâm lý, rất đời thường.
3. Quyết chí ra đi của Từ Hải (2 câu thơ cuối)
– Hành động: Quyết dứt lời, cởi áo ra đi
→ Thái độ, hành động dứt khoát, không do dự, chần chừ.
– Ẩn dụ: “Chim bằng”: là loài chim quý tượng trưng cho người anh hùng.
→ Khẳng định Từ Hải là bậc anh hùng của thiên hạ, có tầm vóc phi thường, sánh ngang trời đất, vũ trụ
⇒ Từ Hải là người anh hùng có tài năng, bản lĩnh, có ý chí và ước mơ công lý.
4. Nghệ thuật.
– Sử dụng nhiều hình ảnh tượng trưng
– Đối thoại bộc lộ tính cách.
– Nghệ thuật xây dựng hình tượng người anh hùng qua ngoại hình và hành động.
III. Chấm dứt
– Khái quát nội dung và nghệ thuật của tác phẩm
– Ý nghĩa đoạn trích: Thể hiện ước mơ về lí tưởng anh hùng và ca ngợi tấm chân tình của Từ Hải, Thúy Kiều.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 10:
Các bài giải bài tập lớp 10 sách mới:
chi-khi-anh-hung.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách mới môn học