Đề bài: So sánh tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều được thể hiện trong đoạn trích sau:
Hai người phụ nữ đầu tiên buộc tội người Nga,
Thuý Kiều là em, em là Thuý Vân.
…….
Lặng lẽ kéo rèm xuống,
Bức tường tấp nập ong bướm.
Chị em Thúy Kiều là đoạn trích mở đầu Truyện Kiều của Nguyễn Du – nhà thơ nhân đạo kiệt xuất cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19. Tác phẩm có giá trị hiện thực và nhân đạo cao cả, đồng thời cũng là đỉnh cao của nghệ thuật thơ ca Việt Nam, đặc biệt là nghệ thuật miêu tả nhân vật, mà đoạn văn này là một ví dụ tiêu biểu.
Sau vài câu tóm tắt về gia cảnh vương giả, nhà thơ giới thiệu vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân:
Hai người phụ nữ đầu tiên buộc tội người Nga,
Thuý Kiều là em, em là Thuý Vân…
Nhẹ nhàng rũ tấm màn che,
Bức tường tấp nập ong bướm.
Lối tả người trong đoạn trích này là lối tả ước lệ thường thấy trong thơ ca cổ điển, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để so sánh với vẻ đẹp của con người. Ở các nhà thơ khác, nếu theo lối miêu tả này thì chân dung nhân vật thường chung chung, mờ nhạt. Nhưng công thức ước lệ ấy dưới ngòi bút tài hoa, sáng tạo của Nguyễn Du đã biến hóa khôn lường, khiến nhân vật trở nên sống động.
Nhà thơ giới thiệu khái quát về hai chị em Thúy Kiều bằng cách gọi trân trọng những người con gái đẹp: tố và khẳng định: Mai cốt phong, tuyết linh, Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười. Cả hai đều có nhan sắc chim sa cá lặn. Dáng người thanh tú thanh tú (cơ xương cốt), tâm hồn trong trắng như sương, như tuyết (tuyết tâm linh).
Nguyễn Du rất cẩn trọng trong việc lựa chọn hình ảnh, từ ngữ để miêu tả. Thúy Vân hiện ra trước mắt người đọc với vẻ đẹp kiều diễm, kiêu sa:
Vân trông trang trọng tuyệt vời,
Khuôn trăng tròn trịa nẩy nét mình.
Hoa cười, ngọc trang nghiêm,
Mây mất màu tóc tuyết nhường màu da.
Gương mật của Thúy Vân toát lên vẻ đẹp nhân hậu, tươi tắn, gợi lên sự viên mãn, viên mãn. Nụ cười của nàng như hoa nở, thanh âm lanh lảnh như ngọc rơi mâm vàng. Tóc đen đến nỗi mây phải rụng, da trắng đến tuyết cũng phải nhường. Dường như tạo hóa đã ban cho Thúy Vân quá nhiều đặc ân nhưng nàng vẫn không hề ghen ghét, đố kỵ với bất cứ ai. Vẻ đẹp tràn đầy sức sống ấy báo trước cuộc đời của Thúy Vân sau này sẽ êm đềm, vinh hoa. Cô ấy sẽ tận hưởng tất cả những thú vui của một quý cô.
Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Du tả Thúy Vân trước, Thúy Kiều sau. Dụng ý của nhà thơ là lấy vẻ đẹp của người em làm nền cho vẻ đẹp của người chị – nhân vật chính, vẻ đẹp của Thuý Vân khác hẳn và trang trọng, tức là đạt đến mức cao nhất của vẻ đẹp mà tạo hóa ban tặng. . người đàn bà; Nhưng vẻ đẹp của Thúy Kiều đặc biệt ở chỗ nó phá vỡ khuôn khổ thông thường từ trước đến nay.
Ngay từ câu đầu tiên giới thiệu Thúy Kiều, Nguyễn Du đã khẳng định:
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề là người tài lại hơn.
Thuý Vân đã khác người thường, Thuý Kiều hơn Vân cả về tài lẫn sắc. Vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà của Thúy Kiều gây ấn tượng rất mạnh, ai chiêm ngưỡng một lần sẽ nhớ mãi không quên. Miêu tả Thúy Kiều, Nguyễn Du không đi vào chi tiết như Thúy Vân mà đề cao vẻ đẹp của đôi mắt – cửa sổ tâm hồn:
Thu thủy, xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Đôi mắt nàng long lanh như nước hồ thu, đôi lông mày thanh tú như dáng núi mùa xuân. Ẩn chứa trong đôi mắt ấy là một tâm hồn đa cảm khác thường. Vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của nàng khiến hoa ghen vì thua, liễu hờn vì kém xanh. Tác giả đã dùng hết tài năng nghệ thuật và tình cảm yêu mến ngưỡng mộ để miêu tả Thúy Kiều nhưng đồng thời cũng có ý để lộ ra cho người đọc một dự cảm bất an về tương lai của nàng. Theo thuyết tương sinh tương đối phổ biến trong dân gian thời bấy giờ, mọi điều tốt đẹp trên đời đều khó duy trì lâu dài. Thúy Kiều đẹp vô song, ắt bị người đời ghét bỏ, nguyền rủa.
Một điều đáng chú ý nữa là khi miêu tả Thúy Vân, thi hào Nguyễn Du hoàn toàn không nhắc đến tài sắc. Về phần Thúy Kiều, ông nhấn mạnh nàng là người tài sắc vẹn toàn:
Một hai nghiêng nước,
Đã đòi một sắc, hai quan tài nguyên đồ họa.
Trí thông minh vốn dĩ là thần thánh,
Hòa điệu họa mi, đủ mùi tiếng hát.
Cung và tình yêu là năm âm tiết,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm trương.
Ở đời ít có người con gái nào đa tài như Thúy Kiều, nhất là tài đánh đàn của nàng thì không ai sánh kịp. Với sắc đẹp và tài năng, Thúy Kiều lại có một tâm hồn nhạy cảm lạ lùng. Dường như nàng đã linh cảm trước số phận đen đủi của mình nên đã soạn ra một bản đàn nguyệt bạc khiến ai nghe cũng đau lòng:
Bài hát được chọn thủ công của chương,
Một “Silver Destiny” thậm chí còn não hơn.
Kết thúc bốn câu thơ cuối, tác giả nhận xét về hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân và hoàn cảnh sống của họ:
Phong cách rất mực hồng quần,
Xuân xanh sắp đến vào tuần sau.
Nhẹ nhàng rũ tấm màn che,
Bức tường tấp nập ong bướm.
Những chi tiết trên chứng tỏ họ là những đứa trẻ ngoan ngoãn, được ăn học đầy đủ, tử tế; đồng thời khẳng định phẩm hạnh trong sáng, cao quý của chị em Thúy Kiều.
Đoạn trích chỉ có hai mươi bốn câu thơ nhưng đã cho ta thấy tài năng nghệ thuật tuyệt vời của Nguyễn Du. ông xứng đáng là bậc thầy trong việc sử dụng các kỹ thuật thông thường để khắc họa chân dung nhân vật. Mỗi nhân vật của anh đều có vẻ ngoài riêng, cá tính riêng biệt.
Trong khi miêu tả vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều, tác giả thể hiện tình yêu thương, trân trọng con người; kín đáo khẳng định một con người tài sắc vẹn toàn như Thúy Kiều đáng được yêu và hạnh phúc. Sau này, cuộc đời cô đầy éo le, bất hạnh, mà nguyên nhân là do tội ác của thế lực hắc ám. Đọc đoạn trích ta thấy thương cảm cho hai chị em Thúy Kiều và cùng tác giả theo chân họ trên cuộc đời đầy chông gai, sóng gió.
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
viet-bai-lam-van-so-3.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác